KARAMAN’DAKİ
ALTIGEN PRİZMAL (KÜMBET MODELLİ) MEZAR TAŞLARI
Yusuf
YILDIRIM*
ÖZET
Genel görünümleriyle kümbetlerin mezar taşlarına uyarlanmış
modelleri gibi duran bu tipin mezar taşları altıgen prizmal gövde, ara bölüm ve
konik başlık biçiminde yapılmıştır.
Karaman’da bu biçimde 15 adet altıgen prizmal mezar taşı tespit
edilmiştir. Bulundukları yerler; Hacı İsmail Tekkesi, Yunus Emre Camii
Haziresi, Şehir ve Gazalpa Mezarlıkları, Karaman Müzesidir. Ayrıca Karaman
Kalesi burç ve bedenlerinde de 10’u aşkın altıgen prizmal mezar taşı görülmüştür. Süs amaçlı
başlıkları dışarı taşırılmış bu mezar taşlarının çıkarılıp incelenmesi durumu
olmadığından sadece burada sayısı verilmekle yetinilmiştir.
Tipinin en gelişmiş örneği Karaman Müzesi bahçesindedir. Genel
görünümü ile altıgen prizmal mezar taşları ile aynı bu mezar taşı; silindirik
gövdesiyle bu tipin dışına çıkmaktadır. Gövdesine sekiz adet dikey pano
işlenmiştir.
Altıgen prizmal mezar taşları başlıklarına göre terkli takkeli,
rumi ağlı, geometrik ağlı ve külahlıdır.
Bir örneği mermer diğerleri tüf malzemelidir. Şehir mezarlığındaki
bir mezar taşı ile müzedeki üç mezar taşı kitabelidir. Tarihlisi tespit
edilememiştir. Tarihlendirmede metin kalıpları, yazısı, bulundukları hazire,
mezarlık ve tarihi yapı ile yanlarındaki başka tip tarihli mezar taşları
karşılaştırma unsuru olarak değerlendirilmiştir. Ayrıca çok benzemelerinden
dolayı kümbetlerin yoğun yapıldığı 12.-13. yylara bakarak bu mezar taşlarının
1250-1350 tarih aralığında yapıldığı kanaatine varılmıştır.
Türkiye’de tek örneği Karaman’da tespit edilen altıgen prizmal
mezar taşları literatüre ilk kez girmektedir.
Anahtar
Kelimeler: Kümbet biçimli, altıgen prizmal, tüf, mermer, eşkenar
dörtgen ağlı, rumi ağlı, sülüs, terkli takkeli, terksiz takkeli, zencirek
Kısaltmalar:
I.
GİRİŞ
İç Anadolu’da ve Konya’nın güneyinde, Torosların yanı başında
kurulu Karaman’ın 4500 yıllık geçmişinden bugüne son 800 yıllık dönemi
Türklerle devam ediyor. Haçlı Seferleri dolayısıyla 11. ve 12. yy boyunca çalkantılı
bir dönem geçiren Karaman, 1216 yılından itibaren bir defa el değiştirmemek
üzere Türk şehri olur. 1222 yılında Sultan Veled ve Mevlana’nın Karaman’a
gelmesi şehrin kaderini bütünüyle değiştirir. Hemen hemen aynı tarihlerde Yunus
Emre’nin babası Şeyh Hacı İsmail de Karaman’a 25 km uzaklıktaki Yeşildere köyü
yakınlarında bir tekke/köy kurar. Daha sonra Yunus Emre, o tekkeyi Karaman’a
taşır. Selçuklu Devleti, 1250’lerde şehrin yönetimini Karamanoğullarına
bırakır.
Karamanoğulları, Yunus Emre, Mevlana ve birçok tekke/zaviye
öncülüğünde Karaman’da atılan kültür tohumları filizlenip soyut ve somut birçok
ürün vererek Karaman’da tarihinde yer almıştır. Böylece Karaman, bir yandan birçok
tarihi şahsiyet yetiştirmiş diğer yandan da hâkimiyeti altındaki bölgelerde ve
Karaman’da ölmez eserler bırakmıştır.
Ölmez eserlere en iyi örneklerden biri de mezar taşlarıdır. Sadece
Karaman’da bulunan mezar taşı tiplerinin yanında Selçuklu geleneğinden gelen örneklerinin
gelişmiş örneklerini şehir kendisinde saklamaktadır. Çok ilginç tiplerden biri
de “altıgen prizmal mezar taşları”dır. Kümbetlere çok benzeyen bu mezar
taşlarına; geometrik biçiminden dolayı “altıgen prizmal mezar taşı"
adlandırılması uygun bulunmuştur. Türkiye’de başka örneği bulunmayan bu tip
mezar taşları; Karaman’da Şehir Mezarlığı’nda bir, İsmail Hacı Tekkesi’nde bir,
Yunus Emre Camii Haziresi’nde beş, Karaman Müzesinde sekiz, Gazalpa
Mezarlığı’nda bir, Ketane Camii Haziresi’nde bir olmak üzere toplamda 17 adet
tespit edilmiştir. Ayrıca Karaman Kalesi burç ve bedenlerinde de 20 kadar
altıgen prizmal mezar taşı vardır.
II.
KATALOG
Katalog nu : 1
Fotoğraf nu :
1
Mezar taşının ait olduğu kişi : Şeyh Hacı İsmail
Mezar taşının tipi :
Altıgen prizmal
Başlık/ Üst bölüm : Terkli takke
Mezar taşı ölçüleri
Mesleği : Şeyh
Mezar taşının tarihi : 13. yy
Mezar taşının malzemesi : Tüf
Baş taş :16x16x16x16x16x16x25
cm
Ayak taş :
Sanduka :
60x30x190 cm
İşleme tekniği :
Kabartma
Yazı türü :
Süsleme türü : Nesneli, geometrik
Mezar taşının kitabe metni :
Mezar taşının tanımı ve özellikleri :
Şeyh Hacı İsmail, Horasan’dan gelmiş bir alperendir. Kayıtlarda adı
İsmail Hacı, Hacı İsmail ve Şeyh Hacı İsmail olarak adı geçer. Kendisi ile
ilgili ilk tespit; Ömer Lütfi Barkan tarafından 1942 yılında yayınladığı
Kolonizatör Türk Dervişleri[1]
makalesiyle olmuştur. 1518 tarihli Konya Tapu Tahrir Defteri[2]
ve 1474 tarihli Yunus Emre Vakfiyesi kayıtlarına göre de Yunus Emre’nin
babasıdır.[3]
Karaman’a ne zaman geldiği ve ne zaman öldüğüne dair kesin bilgi yoktur. En geç
13. yy son çeyreğinde öldüğü değerlendirilmiştir. Şeyh Hacı İsmail’in tekke ve
mezarı, İbrahim Hakkı Konyalı tarafından 1965 yılında tespit etmiştir.[4]
İsmail Hacı’nın mezarı, 3x4 m ölçülerindeki türbesinin içindedir. 30
cm kadar yükseltilmiş açık sanduka ve bir baş taşıyla oluşturulmuştur. Ayak
taşı tarafına konulan sarıklı bir başlığın sonradan konulduğu biçim ve işleme
özelliklerinden belli olmaktadır. Baş taşı altıgen prizmal bir gövde ve başlık
biçimindedir. Mezar taşının başlığı bir
terkli takke tacdır. Dilim sayısı altıdır. Başlık ile bazı balbal başlıkları arasında
benzerlik görülmüştür.
Altıgen prizmal gövdenin üst tarafına zencirekli bir kuşak
işlenmiştir. Bu zencirekli kuşağın başlık kenarı olduğu anlaşılmıştır. Yüksek
aşınmadan dolayı gövde yüzeyindeki muhtemel kapalı rumi motifi seçilemeyecek
kadar silikleşmiştir. Konik başlık ise, gövdeden aldığı şekli
yuvarlaklaştırarak sivri bir şekilde bitirir.
Mezar taşı, arşiv kayıtları da göz önüne alınarak 13. yy ikinci
yarısına tarihlendirilmiştir.
Katalog nu :
2
Fotoğraf nu :
2
Mezar taşının bulunduğu yer :
Yunus Emre Camii Haziresi
Mezar taşının bugünkü durumu :
Yüksek yüzey aşınması var.
Mezar taşının ait olduğu kişi :
-
Mesleği : Tarikat mensubu
Mezar taşının tarihi :
13.-14. yy
Mezar taşının malzemesi :
Tüf
Mezar taşının tipi :
Altıgen Prizmal Mezar Taşı
Başlık/ Üst bölüm :
Takke
Mezar taşı ölçüleri
Baş taş :
17x17x17x17x17x17x60
cm
Ayak taş :
-
Sanduka :
-
İşleme tekniği :
Kabartma
Yazı türü :
Sülüs
Süsleme türü :
Nesneli, geometrik
Mezar taşının kitabe metni :
el-merhûmu
el-magfûru
(………….)
(………….)
(………….)
(………….)
Mezar taşının
tanımı ve özellikleri :
Mezar taşı, konik bir başlık, altıgen prizmal gövde ve yivli bir
kuşak biçimindedir. Gövde yüzeyindeki motifler yüksek aşınmadan dolayı belirsizleşmiştir.
Çok aşınmış olan konik başlık yüzeyindeki işlemenin kalan izlerinden eşkenar
dörtgenlerle oluşturulmuş bir geometrik ağ olduğu tespit edilmiştir. Mezar
taşının başlığı ile bazı balbal başlıkları arasında benzerlik görülmüştür.
Gövde ile başlık arasını yivli bir kuşak ayırmaktadır. 14. yy mezar
taşı sütunce yivleri ile aynı anlayış ve özelliğe sahip sahip kuşağın, başlık
kenarı olduğu değerlendirilmiştir.
Altıgen gövdenin iki yüzündeki silik izlerden kitabe işlendiği
görülmüştür. Okunabilen metinler; “el-merhûmu el-magfûru”dur.
Mezar taşı, Yunus Emre Camisi’nin 13. yy Selçuklu mimarili mihrabı
ve haziredeki 14. yya ait mezar taşlarına bakılaraktan 13.-14. yya
tarihlendirilmiştir.
Katalog nu :
3
Fotoğraf nu :
3
Mezar taşının bulunduğu yer :
Yunus Emre Camii Haziresi
Mezar taşının bugünkü durumu :
Yüksek yüzey aşınması var.
Mezar taşının ait olduğu kişi :
-
Mesleği : Tarikat mensubu
Mezar taşının tarihi :
13.-14. yy
Mezar taşının malzemesi :
Tüf
Mezar taşının tipi :
Altıgen Prizmal Mezar Taşı
Başlık/ Üst bölüm :
Terksiz takke
Mezar taşı ölçüleri
Baş taş :
16x16x16x16x16x16x55 cm
Ayak taş :
-
Sanduka :
-
İşleme tekniği :
Kabartma
Yazı türü :
Sülüs
Süsleme türü :
Nesneli, Geometrik
Mezar taşının kitabe metni :
el-merhûmu
el-magfûru
(………….)
(………….)
(………….)
(………….)
Mezar taşının tanımı ve özellikleri :
Mezar taşı altıgen prizmal bir gövde ve başlık biçimlidir. Yüksek
aşınmadan kalana izlerden; başlık yüzeyinde bir rumi ağ olduğu anlaşılmıştır. Karaman
Kalesi batı burcunda da başlığı rumi ağ süslemeli bir mezar taşı vardır.
Aşırı erimeye uğramış olsa da gövde yüzeyindeki kitabenin “el-merhûmu/el-magfûru”
satırları okunabilmiştir.
Mezar taşı, Yunus Emre Camisi’nin 13. yy Selçuklu mimarili mihrabı
ve haziredeki 14. yya ait mezar taşlarına bakılaraktan 13.-14. yya
tarihlendirilmiştir.
Katalog nu :
4
Fotoğraf nu :
4
Mezar taşının bulunduğu yer :
Yunus Emre Camii Haziresi
Mezar taşının bugünkü durumu : Yüzeyde aşınma gövdede parçalanma var.
Mezar taşının ait olduğu kişi :
-
Mesleği : Tarikat mensubu
Mezar taşının tarihi :
13.-14. yy
Mezar taşının malzemesi :
Tüf
Mezar taşının tipi :
Altıgen Prizmal Mezar Taşı
Başlık/ Üst bölüm :
Terksiz takke
Mezar taşı ölçüleri
Baş taş :
13x13x13x13x13x13x25cm
Ayak taş :
-
Sanduka :
-
İşleme tekniği :
Kabartma, Oyma
Yazı türü :
Sülüs
Süsleme türü :
Nesneli
Mezar taşının kitabe metni :
Mezar taşının
tanımı ve özellikleri :
Mezar taşı, altıgen prizmal gövde ve yuvarlak başlık biçimindedir.
Gövdede kitabe ya da motif işlemesi tespit edilememiştir. Başlık kenarına oyma
çizgilerle iki kat düz ve ince şerit gidilmiştir. Mezar taşının başlığı ile
bazı balbal başlıkları arasında benzerlik görülmüştür.
Mezar taşı, Yunus Emre Camii Haziresi’ndeki katalog 2, 3 gibi
13.-14. yya tarihlendirilmiştir.
Katalog nu :
5
Fotoğraf nu :
5
Mezar taşının bulunduğu yer :
Yunus Emre Camii Haziresi
Mezar taşının bugünkü durumu :
Yüzeyde yüksek aşınma var.
Mezar taşının ait olduğu kişi :
-
Mesleği : Tarikat mensubu
Mezar taşının tarihi :
13.-14. yy
Mezar taşının malzemesi :
Tüf
Mezar taşının tipi :
Altıgen Prizmal Mezar Taşı
Başlık/ Üst bölüm :
Terksiz takke
Mezar taşı ölçüleri
Baş taş :
13x13x13x13x13x13x50 cm
Ayak taş :
-
Sanduka :
-
İşleme tekniği :
Kabartma, oyma
Yazı türü :
Süsleme türü :
Nesneli, geometrik
Mezar taşının kitabe metni :
Mezar taşının
tanımı ve özellikleri :
Mezar taşı altıgen prizmal gövde ve konik başlık biçimlidir.
Gövdede aşırı erimeden dolayı kitabe ya da süsleme tespit edilememiştir.
Mezar taşı, Yunus Emre Camii Haziresi’ndeki katalog 2, 3 gibi
13.-14. yya tarihlendirilmiştir.
Katalog nu :
6
Fotoğraf nu :
6
Mezar taşının bulunduğu yer :
Yunus Emre Camii Haziresi
Mezar taşının bugünkü durumu :
Yüksek yüzey aşınması ve
gövde
parçalanması var.
Mezar taşının ait olduğu kişi :
-
Mesleği : Tarikat mensubu
Mezar taşının tarihi :
13.-14. yy
Mezar taşının malzemesi :
Tüf
Mezar taşının tipi :
Altıgen Prizmal Mezar Taşı
Başlık/ Üst bölüm :
Terksiz takke
Mezar taşı ölçüleri
Baş taş :15x15x15x15x15x15x35
cm
Ayak taş :
-
Sanduka :
-
İşleme tekniği :
Kabartma
Yazı türü :
Süsleme türü :
Nesneli
Mezar taşının kitabe metni :
Mezar taşının
tanımı ve özellikleri :
Mezar taşı altıgen prizmal gövde ve konik başlık biçimlidir. Aşırı
yüzey erimesi ve gövdeparçalanmasından dolayı kitabe ya da süsleme tespit
edilememiştir.
Mezar taşı, Yunus Emre Camii Haziresi’ndeki diğer örnekleri gibi
13.-14. yya tarihlendirilmiştir.
Katalog nu :
7
Fotoğraf nu :
7
Mezar taşının bulunduğu yer :
Karaman Şehir Mezarlığı
Mezar taşının bugünkü durumu :
Kısmi aşınma ve
parçalanma
var.
Mezar taşının ait olduğu kişi :
-
Mesleği : Tarikat mensubu
Mezar taşının tarihi :
13.-14. yy
Mezar taşının malzemesi :
Tüf
Mezar taşının tipi :
Altıgen Prizmal Mezar Taşı
Başlık/ Üst bölüm :
Terkli Terksiz takke
Mezar taşı ölçüleri
Baş taş :20x20x20x20x20x20x80
cm
Ayak taş :
-
Sanduka :
-
İşleme tekniği :
Kabartma
Yazı türü :
Selçuklu celi sülüs
Süsleme türü :
Nesneli
Mezar taşının kitabe metni :
intekale
min dâri’l-fenâ ilâ
dâri’l bekâ
el-merhûmu el-magfûru
el-sa’îdu
el-şehîdu
el-muhtâc
ilâ rahmeti-
-llâhi
ta’âlâ
(……)
Mezar taşının kitabesinin çevirisi :
göçtü,
yokluk diyarından
sonsuzluk
diyarına
merhum
mağfur
kutlu/uğurlu
şehid
rahmetine
muhtaç
Yüce
Allah’ın
(………)
Mezar taşının tanımı ve özellikleri :
2013 yılına
kadar Şehir Mezarlığı deposunda birçok devşirme taş eser ve mezar taşı vardı.
Buradaki altıgen prizmal mezar taşı da muhtemelen sonradan getirilmiştir.
Gazalpa Mezarlığı’ndaki mezar taşı ise mezar yerindedir. Karaman Müzesine
getirilen mezar taşlarının birkaçının getirildiği/çıkarıldığı yer bellidir.
Mezar taşı altıgen prizmal gövde ve başlık biçimlidir. Başlık, 13
dilimli bir terkli takkedir. Dilimler arasına da ince şeritler atılmıştır. Gövdenin
altı yüzeyi de kitabe ile işlenmiştir. Kitabe Selçuklu celi sülüsüdür. Kimlik
kısmı parçalanmıştır. Kitabedeki “zülfeli elifler” kısa ve kalındır. “Vav”ların
başı kapalı karınları yatık, sivri uçları kısadır. Yine “ra” harflerinin de çengelimsi
uç kısımları kısadır.
Bu mezar taşı Şehir Mezarlığı deposunda ortaya çıkmıştır. Bunun
gibi geçmişte onlarca mezar taşının başka mezarlık ve hazireden buraya
getirildiği görülmüştür.
Mezar taşı Seluçuklu celi sülüsü yazısı, başlığı ve diğer
örneklerine bakaraktan 14. yy birinci yarısına tarihlendirilmiştir.
Katalog nu :
8
Fotoğraf nu :
8
Mezar taşının bulunduğu yer :
Karaman Müzesi
Mezar taşının bugünkü durumu :
Sağlam
Mezar taşının ait olduğu kişi :
Ahmed oğlu Mustafa
Mesleği : Tarikat mensubu
Mezar taşının tarihi :
13.-14. yy
Mezar taşının malzemesi :
Tüf
Mezar taşının tipi :
Altıgen Prizmal Mezar Taşı
Başlık/ Üst bölüm :
Terkli takke
Mezar taşı ölçüleri
Baş taş :13x13x13x13x13x13x50
cm
Ayak taş :
-
Sanduka :
-
İşleme tekniği :
Kabartma
Yazı türü :
Selçuklu sülüs
Süsleme türü :
Nesneli, bitkisel
Mezar taşının kitabe metni :
el-merhûmu
el-magfûru
el-sa’îdu
el-şehîdu
ilâ
rahmetillâhi ta’âlâ
(…..)
el-mevt el-mevt
Mustafa
bin Ahmed
(…………………)
Mezar taşının kitabesinin çevirisi :
merhum
mağfur
kutlu/uğurlu
şehid
Yüce
Allah’ın rahmetine
muhtaç
(……) ölüm ölüm
Ahmed
oğlu Mustafa
(…………………)
Mezar taşının tanımı ve özellikleri :
Mezar taşı altıgen prizmal gövde ve konik başlık biçimlidir. Başlık
aşırı erimeden dolayı tıraşlanmış yüzeye dönüşmüştür. Görüntüye göre başlıkta
bir bitkisel ağ işlemesi vardır. Gövdedeki altı yüzeye de kitabe işlenmiştir.
Bir yüzeyi parçalandığı için kitabesi silinmiştir. Tarihsizdir.
Kitabe Selçuklu sülüsü ile işlenmiştir. “sad”, “vav” ve “ha” gibi
harflerin başları kapalıdır.
Selçuklu sülüsü yazısı ve diğer örneklere bakaraktan mezar taşı,
14. yy birinci yarısına tarihlendirilmiştir.
Katalog nu :
9
Fotoğraf nu :
9
Mezar taşının bulunduğu yer :
Karaman Müzesi
Mezar taşının bugünkü durumu : Gövde alt kısmından
parçalanmış.
Mezar taşının ait olduğu kişi :
-
Mesleği : Tarikat mensubu
Mezar taşının tarihi :
13.-14. yy
Mezar taşının malzemesi :
Tüf
Mezar taşının tipi :
Altıgen Prizmal Mezar Taşı
Başlık/ Üst bölüm :
Terkli takke
Mezar taşı ölçüleri
Baş taş :14x14x14x14x14x14x40
cm
Ayak taş :
-
Sanduka :
-
İşleme tekniği :
Kabartma
Yazı türü :
Süsleme türü :
Nesneli, geometrik, bitkisel
Mezar taşının kitabe metni :
Mezar taşının
tanımı ve özellikleri :
Mezar taşı altıgen
prizmal gövde ve konik başlık biçimlidir. Başlık üzerinde eşkenar dörtgenlerle
geometrik ağ işlenmiştir. Gövdenin bir yüzeyine 7 yapraklı akantüs
kabartılmıştır. Diğer yüzeyler, düz tıraşlı bırakılmıştır.
Diğer örneklerine
bakaraktan bu mezar taşı 13.-14. yya tarihlendirilmiştir.
Katalog nu :
10
Fotoğraf nu :
10
Mezar taşının bulunduğu yer :
Karaman Müzesi
Mezar taşının bugünkü durumu : Gövde alt kısmı kopmuştur.
Mezar taşının ait olduğu kişi :
-
Mesleği : Tarikat mensubu
Mezar taşının tarihi :
13.-14. yy
Mezar taşının malzemesi :
Tüf
Mezar taşının tipi :
Altıgen Prizmal Mezar Taşı
Başlık/ Üst bölüm :
Terkli takke
Mezar taşı ölçüleri
Baş taş :
16x16x16x16x16x16x40 cm
Ayak taş :
-
Sanduka :
-
İşleme tekniği :
Kabartma, oyma
Yazı türü :
Sülüs
Süsleme türü :
Nesneli, bitkisel
Mezar taşının kitabe metni :
el-merhûmu
(……….)
(……….)
(……….)
(……….)
(……….)
Mezar taşının tanımı ve özellikleri :
Mezar taşı altıgen prizmal gövde ve konik başlık ile yapılmıştır. Başlığın
gövdeyle birleşen alt kısmı pahlanarak daraltılmıştır. Orta kısmı şişkincedir.
Dilim çukurları ince şeritlerle kabartılmıştır.
Gövde yüzeylerine uçları ügçenimsi panolar biçimlendirilmiştir. Bir
yüzeydeki “el-merhûmu” kelimesine bakaraktan çok aşınmış olsa da
panolarda kitabe işlendiği anlaşılmıştır.
Terkli takke
başlığına ve diğer örneklerine bakaraktan bu mezar taşı da 13.-14. yya
tarihlendirilmiştir.
Katalog nu :
11
Fotoğraf nu :
11
Mezar taşının bulunduğu yer :
Karaman Müzesi
Mezar taşının bugünkü durumu :
Sağlam
Mezar taşının ait olduğu kişi :
Hikme’l-dîn el-Seyyid
Mesleği : Tarikat mensubu
Mezar taşının tarihi :
13.-14. yy
Mezar taşının malzemesi :
Tüf
Mezar taşının tipi :
Altıgen Prizmal Mezar Taşı
Başlık/ Üst bölüm :
Terkli takke
Mezar taşı ölçüleri
Baş taş :16x16x16x16x16x16x65
cm
Ayak taş :
-
Sanduka :
-
İşleme tekniği :
Kabartma
Yazı türü :
Sülüs
Süsleme türü :
Nesneli, geometrik, bitkisel
Mezar taşının kitabe metni :
intekale
min dari’l-fenâ
ilâ
dari’l-bekâ el-merhûmu
el-magfûru
el-sa’îdu el-
şehîdu
Hikme’l-dîn
el-Seyyid
Hâdimen
hazihi’l-dîn
li-men
ilâ’l-Kur’ân
Mezar taşının kitabe metni :
göçtü, yokluk diyarından
sonsuzluk diyarına merhum mağfur kutlu/uğurlu şehid
Hikme’l-dîn el-Seyyid
bu
dinin hizmet edeni
Mezar taşının
tanımı ve özellikleri :
Mezar taşı altıgen prizmal gövde ve konik başlık biçimlidir. Başlık
yüzeyine eşkenar dörtgenlerden geometrik bir ağ bezenmiştir. Gövdedeki altı
yüzey de kitabe ile işlenmiştir. Kitabe harekeli sülüs yazılıdır. Son satırın başına
basit bir yaprak; sonundaki boşluğa bir basit rumi işlenmiştir. Tarihsizdir.
Diğer örnekleri gibi bu mezar taşı da 13.-14. yya
tarihlendirilmiştir.
Katalog nu :
12
Fotoğraf nu :
12
Mezar taşının bulunduğu yer :
Karaman Müzesi
Mezar taşının bugünkü durumu :
Başlığı kopmuş.
Mezar taşının ait olduğu kişi :
-
Mesleği : Tarikat mensubu
Mezar taşının tarihi :
13.-14. yy
Mezar taşının malzemesi :
Tüf
Mezar taşının tipi :
Altıgen Prizmal Mezar Taşı
Başlık/ Üst bölüm :
Terkli takke
Mezar taşı ölçüleri
Baş taş :
13x13x13x13x13x13x55 cm
Ayak taş :
-
Sanduka :
-
İşleme tekniği :
Kabartma
Yazı türü :
Sülüs
Süsleme türü :
Nesneli, geometrik, bitkisel
Mezar taşının kitabe metni :
el-merhûmu
el-magfûru
el-sâ’îdu
el-şehîdu
ilâ rahmetillâhi
nagılun tabbe serâhu
Mezar taşının kitabe metni :
el-merhûm
el-magfûr
kutlu/uğurlu
şehîd (cenneti kazanmış)
Allah’ın rahmetini
(kazanmış)
çürüyen cesedinin toprağı
temiz
(kabri rahat) olsun
Mezar taşının
tanımı ve özellikleri :
Mezar
taşı altıgen prizmal gövde biçimindedir. Muhtemel terkli takke başlığı
kopmuştur. Gövdenin altı yüzeyi de üst kenarı üçgenimsi panolara kitabe ile
işlenmiştir. Gövde üst kenarına zencirekli bir kuşak gidilmiştir. Yazı harekeli
celi sülüstür.
Diğer
örnekleri gibi bu mezar taşı da 13.-14. yya tarihlendirilmiştir.
Katalog nu :
13
Fotoğraf nu :
13
Mezar taşının bulunduğu yer :
Karaman Müzesi
Mezar taşının bugünkü durumu :
Gövde alt ve kenarlarından
parçalanmış.
Mezar taşının ait olduğu kişi :
-
Mesleği : Tarikat mensubu
Mezar taşının tarihi :
13.-14. yy
Mezar taşının malzemesi :
Tüf
Mezar taşının tipi :
Altıgen Prizmal Mezar Taşı
Başlık/ Üst bölüm :
Terkli takke
Mezar taşı ölçüleri
Baş taş :13x13x13x13x13x13x30
cm
Ayak taş :
-
Sanduka :
-
İşleme tekniği :
Kabartma
Yazı türü :
Sülüs
Süsleme türü :
Nesneli
Mezar taşının kitabe metni :
Mezar taşının
tanımı ve özellikleri :
Mezar taşı, 2012 yılında Çeltek Mahallesi 428. Sokak üzerinde bir
yıkık ev arkasında tarafımdan tespit edilmiştir. Karaman Müzesi görevlileri
diğerleri ile beraber bu mezar taşını da müzeye taşımıştır.
Mezar taşı, altıgen prizmal gövde ve konik başlık biçimindedir.
Gövdenin ve başlığın büyük bölümü parçalandığından süsleme ve kitabe
özellikleri çok seçkin değildir. Gövdedeki yüzeylerden birinde ucunda tepelik
rumisi olan bir pano göze çarpmaktadır.
Diğer örnekleri gibi bu mezar taşı da 13.-14. yya
tarihlendirilmiştir.
Katalog nu :
14
Fotoğraf nu :
14
Mezar taşının bulunduğu yer :
Karaman Müzesi
Mezar taşının bugünkü durumu :
Gövde alt ve kenarlarından
parçalanmış.
Mezar taşının ait olduğu kişi :
-
Mesleği : Tarikat mensubu
Mezar taşının tarihi :
13.-14. yy
Mezar taşının malzemesi :
Tüf
Mezar taşının tipi :
Altıgen Prizmal Mezar Taşı
Başlık/ Üst bölüm :
Terkli takke
Mezar taşı ölçüleri
Baş taş :11x11x11x11x11x11x20
cm
Ayak taş :
-
Sanduka :
-
İşleme tekniği :
Kabartma
Yazı türü :
Süsleme türü :
Nesneli
Mezar taşının kitabe metni :
Mezar taşının tanımı
ve özellikleri :
Mezar taşı altıgen prizmal gövde ve terkli takke başlık biçiminde
yapılmıştır. Gövdenin alt yarısı kopmuştur. Üzerinde herhangi bir işleme
yoktur.
Katalog nu :
15
Fotoğraf nu :
15
Mezar taşının bulunduğu yer :
Gazalpa Mezarlığı
Mezar taşının bugünkü durumu :
Yüzeyde aşınmalar var.
Mezar taşının ait olduğu kişi :
-
Mesleği :
Tarikat mensubu
Mezar taşının tarihi :
13.-14. yy
Mezar taşının malzemesi :
Tüf
Mezar taşının tipi :
Altıgen Prizmal Mezar Taşı
Başlık/ Üst bölüm :
Terkli takke
Mezar taşı ölçüleri
Baş taş :12x12x12x12x12x12x35
cm
Ayak taş :
-
Sanduka :
-
İşleme tekniği :
Kabartma
Yazı türü :
Sülüs
Süsleme türü :
Nesneli
Mezar taşının kitabe metni :
Mezar taşının
tanımı ve özellikleri :
Mezar taşı
tarafımdan 2012 yılında tespit edilmiştir. Halen de Gazalpa Mezarlığı’nın orta
yerinde yarı toprağa gömülü durumdadır. Altıgen prizmal ve konik başlık
biçimindedir. Yüzeyinde süsleme ve kitabe bulunmamaktadır.
Diğer örnekleri gibi
bu mezar taşı da 13.-14. yya tarihlendirilmiştir.
Katalog nu :
16
Fotoğraf nu :
16
Mezar taşının bulunduğu yer :
Ketane Camii Haziresi
Mezar taşının bugünkü durumu :
Başlık ve alt kısım kopmuş,
yüzeyde
aşınma var.
Mezar taşının ait olduğu kişi :
-
Mesleği :
Tarikat mensubu
Mezar taşının tarihi :
13.-14. yy
Mezar taşının malzemesi :
Tüf
Mezar taşının tipi :
Altıgen Prizmal Mezar Taşı
Başlık/ Üst bölüm :
Terkli takke
Mezar taşı ölçüleri
Baş taş :12x12x12x12x12x12x25
cm
Ayak taş :
-
Sanduka :
-
İşleme tekniği :
Kabartma
Yazı türü :
Sülüs
Süsleme türü :
Bitkisel
Mezar taşının kitabe metni :
Mehmed bin Mehmed
Mezar taşının
tanımı ve özellikleri :
Mezar taşı altıgen prizmal gövde biçimindedir. Gövde yüzeylerinden
birinde kitabe tespit edilmiştir. İki yüzeyde rumili bezeme vardır. Diğer
yüzeyler yüksek aşınmadan bozulmuştur.
1354 tarihli vakfiyesi olan Ketan Camisi’nde olmasından, caminin güneydoğu
köşesindeki 1382 tarihli bir mezar taşından; Selçuklu sülüsü kitabesinden ve
iki yüzündeki kıvrık dallı üç dilimli iri rumili bezemeden dolayı bu mezar taşı
da 14. yy ilk yarısına tarihlendirilmiştir.
Katalog nu :
17
Fotoğraf nu :
17
Mezar taşının bulunduğu yer :
Karaman Müzesi
Mezar taşının bugünkü durumu :
Sağlam
Mezar taşının ait olduğu kişi :
-
Mesleği : Tarikat şeyhi
Mezar taşının tarihi :
14. yy
Mezar taşının malzemesi :
Mermer
Mezar taşının tipi :
Sivri Kemerli Mezar Taşı
Başlık/ Üst bölüm :
Terkli takke
Mezar taşı ölçüleri
Baş taş :
93x95 cm
Ayak taş :
-
Sanduka :
-
İşleme tekniği :
Kabartma
Yazı türü :
Sülüs
Süsleme türü :
Bitkisel, geometrik, nesneli
Mezar taşının kitabe metni :
Mezar taşının
tanımı ve özellikleri :
Bu tipe örnek Karaman’da tektir. Karaman Müzesi bahçesindedir.
Silindirik gövde ve terkli takkeli başlıktan oluşmuştur. 95 cm boy ve 93 cm
çevreye sahiptir.
Başlık 18 dilimden oluşmuş beyzi biçimli terkli takkedir. Dilimler,
başlığın alt kısmından aldıkları eğimle tepe noktasına spiral çizerek ulaşır.
Başlık kenarlığına yivli kuşak gidilmiştir.
Silindirik gövde çevresine sekiz eşit pano düzenlenmiştir. Dikey
yönlü panoların gövdeleri dikdörtgensel, uçları üçgenseldir. Her bir pano yüzeyine rumi ve aşk/sonsuzluk
düğümü düzenleme yapılmıştır.
Bu mezar taşı genel özellikleri itibari ile altıgen prizmal mezar
taşlarının gelişmiş tipidir. Aralarındaki farklar; malzemesinin mermer,
gövdenin silindirik ve altıgen prizmal mezar taşlarına göre
daha iri oluşudur.
Bu özellikleriyle bu mezar taşı; tipinin
tek örneğidir.
Mermerden bu kadar sanatlı bir mezar taşı yapılmasından dolayı
önemli bir kişi olduğu varsayımı ile sahibinin tarikat şeyhi olduğu
değerlendirilmiştir.
Terkli takkeli başlığa sahip oluşundan 14. yy ikinci yarısına
tarihlendirilmiştir.
III.
DEĞERLENDİRME
ııı.ı. Malzeme, işleme ve ölçü
Biri dışında altıgen prizmal mezar taşlarının malzemesi tüftür. Yunus
Emre Camii Haziresi’ndeki iki mezar taşının (Katalog 5 ve 6) taşları ise
topraklaşacak derecede yumuşaktır. Bu tipin en gelişmiş örneği olan Karaman
Müzesindeki silindirik mezar taşı (Katalog 17) ise mermerden yapılmıştır.
Altıgen prizmal mezar taşlarının işlemesinde kullanılan ana yöntem
kabartmadır. Kabartmanın yüksekliği 0,5-1 cm aralığında değişmektedir.
Kabartmanın çoğunlukla uygulandığı yerler, kitabelerdir. Katalog 4, 7, 10’da
oyma işlemi kullanılmıştır. Yunus Emre Camii Haziresi’ndeki katalog 4’teki
mezar taşının başlık gövdesine gidilen iki adet şerit üç adet oyma çizgi ile
belirlenmiştir. Şehir Mezarlığı’nda bulunan katalog 7 ve Karaman Müzesindeki katalog
10’daki mezar taşı başlığının terkleri arasına atılan şeritler için oyma çizgi
kullanılmıştır.
Altıgen prizmal mezar taşları ortalama 55-60 cm yükseklik ve
15x15x15x15x15x15 cmlik yüzeylerle yapılmıştır. Karaman Şehir Mezarlığı’ndaki
80x20x20x20x20x20x20 cm ölçülerindeki mezar taşı ile Karaman Müzesindeki 93 cm
çevre 95 cm yüksekliğe sahip mezar taşı ortalama ölçülerin dışındadır.
ııı.ıı. Biçimlendirme
Bu mezar taşlarının en önemli özelliği tipidir. Altıgen prizmal
gövde ve konik başlıklarıyla özgündürler. Genel görünümleriyle kümbetleri
andırırlar. Kümbetlere bakılaraktan böyle bir mezar taşı kalıbı oluşturulduğu
düşünülebilir. Konik başlıkları, kümbet külahını; gövdeleri de kümbet gövdesini
çağrıştırmaktadır.
Altıgen prizmal mezar taşlarının gövde yüzeyleri kitabeli, motifli
ya da düz tıraşlı olabilmektedir. Başlıklar ise terkli ve terksiz takkedir.
Terksiz takkeler geometrik ya da bitkisel bezemelidir. Bitkisel bezemede rumi; geometrik ağda ise
eşkenar dörtgenler kullanılmıştır.
Tipin bazı örneklerinde gövde ile başlık arasına bir kuşak
gidildiği bu kuşakların da başlıkların kenarlıkları olduğu anlaşılmıştır. Katalog
2, 17’deki mezar taşlarına yivli kuşak, katalog 4’teki mezar taşına iki kat silme
şerit, katalog 1, 12’deki mezar taşlarına zencirek kuşak gidilmiştir.
III.III. Süsleme
Altıgen prizmal mezar taşlarında görülen süsleme çeşitleri nesneli,
bitkisel ve geometriktir.
ııı.ııı.ı. Nesneli
süsleme
Uzaydaki bir cisimden günlük hayatta kullanılan bir eşyaya kadar tüm
varlıkların adı olan nesne mezar taşlarında kullanıldıkları için nesneli motif
olarak adlandırılmıştır.
Bu kapsamda altıgen prizmal mezar taşlarının tamamının başlıkları
nesneli motiftir. Katalog 1, 12 ve 16’daki zencirekler nesneli motif olarak
değerlendirilmiştir.
ııı.ııı.ıı. Bitkisel
süsleme
Altıgen prizmal mezar taşlarında iki bitkisel motifin kullanıldığı
tespit edilmiştir. Bunlar rumi ve akantüstür. Rumi hem ana hem de tamamlayıcı
motif olarak kullanılmıştır. Katalog 2, 3’deki mezar taşlarının başlıkları rumi
ağ örgüsüyle işlenmiştir. Katalog 16’teki mezar taşının iki yüzeyinde, kıvrık
dala sarılmış dilimli rumiler tespit edilmiştir. Katalog 13’teki mezar taşının
bir yüzeyindeki panonun üçgenimsi üst kenarına tepelik rumisi işlenmiştir. Katalog
17’deki silindirik mezar taşının yüzeyine işlenmiş panolardan üçünde rumi
bezelidir.
Rumi bazı mezar taşlarında da tamamlayıcı motif olarak
kullanılmıştır. Katalog 12’deki mezar taşında “el-sa’îdu” kelimesinin “ayn”
harfinin ve “el-şehîdu” kelimesindeki
“ya” harfinin üstüne basit rumi sarkıtılmıştır. “el-şehîdu” kelimesinin sonuna
da çift dilimli rumi uzatılmıştır.
ııı.ııı.ııı. Geometrik
süsleme
Altıgen prizmal mezar taşlarında kullanılan geometrik süsleme,
geometrik ağ ve geometrik şekiller olarak iki çeşittir.
Katalog 2, 9 ve 11’deki mezar taşı başlık yüzeylerine eşkenarlardan
oluşturulmuş bir geometrik ağ bezenmiştir.
Katalog 1’deki İsmail Hacı’nın mezar taşının yüzeylerinde üçgenimsi
çizgiler tespit edilmiştir.
Katalog 7, 8’deki mezar taşının kitabe panoları dikdörtgensel
alandır.
Katalog 10, 11, 12, 13’deki mezar taşının gövdesindeki panonun
gövdesi dikdörtgen, üst kenarı üçgensel alan biçimindedir.
Katalog 17’daki silindirik mezar taşındaki sekiz panonun üst ve alt
uçları üçgensel, gövdesi dikdörtgensel alan durumundadır.
III.IV. Yazı
Altıgen prizmal mezar taşlarından yedisinde kitabe tespit
edilmiştir. Diğerleri ya kitabesizdir ya da kitabeleri tamamen yok olmuştur.
ııı.ıv.ı. Yazı
türleri ve yazım yöntemi
Altıgen prizmal mezar taşlarının yazısı harekeli Selçuklu sülüs ve
celi sülüsüdür. Katalog 2, 3, 12’deki mezar taşlarının yazısı büyük oranda
belirsizleşmiştir. Katalog 7, 8, 15’tdeki mezar taşı kitabeleri celi sülüs; katalog
11’deki mezar taşı kitabesi sülüstür.
Kitabeler istif yöntemi ile yazılmıştır.
Katalog 2, 3, 7, 8, 11, 12, 15’teki mezar taşı kitabeleri
harekelidir. Harekeler, harflerin altına üstüne değil de en uygun boşluğa
yerleştirilmiştir. Fethalar, hafif eğimle kalın kısa çizgi biçimindedir. Harfin
altında boşluk yoksa kesreler de üste alınmıştır. Zammeler, virgül
biçimindedir. Sükunlar ise küçük halka ya da yüzük yuvarlaklığındadır.
Kitabelerde görülen bir diğer uygulama da bitkisel süsleme
konusunda anlatıldığı üzere yazımdan kalan boşluklara uygun bir rumi çeşidinin
yerleştirilmesidir.
ııı.ıv.ıı. Dil
ve metin özellikleri
Altıgen prizmal mezar taşlarının tamamında dil Arapçadır.
Kitabelerde kullanılan metin yapısı ise oldukça sadedir. Kitabesi
tam mezar taşlarında metin bölümleri; “dua, kimlik ve dilek/temenni”
olarak tespit edilmiştir.
Üç mezar taşının kimliği belirlidir. Katalog 1’deki mezar taşı Şeyh
Hacı İsmail; katalog 8’deki mezar taşı Mustafa bin Ahmed (Ahmet oğlu Mustafa), katalog
8’deki mezar taşı Hikmeddîn Seyyid kimliklidir.
Katalog 2, 3, 10
ve 12 “el-merhûmu/el-magfûru” dua kalıbıyla başlar. Katalog 7 ve
11’deki mezar taşı, “intekale
min dâri’l-fenâ ilâ dâri’l bekâ” dilek ve “el-merhûmu
el-magfûru/el-sa’îdu el-şehîdu/el-muhtâc ilâ rahmetillâhi ta’âlâ” duasıyla ile
başlar. Katalog 8’deki mezar taşı “el-merhûmu el-magfûru/el-sa’îdu el-şehîdu/ilâ
rahmetillâhi ta’âlâ” duasıyla
başlar; “el-mevt el-mevt” dilek ve “Mustafa bin Ahmed” kimlik
bölümleriyle yazılmıştır. Katalog 12’de mezar taşının kitabesi “el-merhûmu/el-magfûru/el-sâ’îdu/el-şehîdu/ilâ rahmetillâhi” duası ile başlar; “nagılun tabbe serâhu”
dileğiyle biter.
ııı.ıv.ııı. Tarih
tarihlendirme
Altıgen prizmal mezar taşlarından tarihlisi tespit edilememiştir. Mezar
taşlarını tarihlendirmek için; arşiv kaynakları, bulunduğu mekân, süsleme ve
yazı özelliklerine göre karşılaştırma ve değerlendirmeyle yaklaşık
tarihlendirme yöntemi kullanılmıştır.
Katalog 1’deki İsmail Hacı’nın mezar taşı, Konya Defteri 455’teki bilgilere
göre 13. yy ikinci yarısına tarihlendirilmiştir.
Yunus Emre Camisi’ndeki mezar taşlarının tarihlendirilmesinde 13.
yy Selçuklu mimarili mihrabı, haziredeki 1382 tarihli ve 14. yy ilk yarısına
ait mezar taşları ölçüt olmuştur.
Ketane Camisi’ndeki altıgen prizmal mezar taşının
tarihlendirilmesinde harekeli Selçuklu sülüsü kitabesi, iki yüzündeki kıvrık
dallı rumi süsleme etkili olmuştur. Ayrıca Ketane Camisi’nin 1354 tarihli
vakfiyesinin olması da tarihlendirmeyi kuvvetlendirmiştir. Caminin güney doğu
köşesindeki 1384 tarihli mezar taşı da tarihlendirmede kullanılmıştır.
Karaman Müzesindeki mezar taşlarının tarihlendirilmesinde yazı
özellikleri ve motifleri ölçüt olmuştur.
Karaman Şehir Mezarlığı’ndaki mezar taşının tarihlendirilmesinde terkli
takkeli başlığı ölçüttür.
Karaman Müzesindeki silindirik mezar taşı, terkli takkeli başlığı
ve süsleme özelliklerine göre tarihlendirilmiştir.
IV.
SONUÇ
Diğerleri gibi
altıgen prizma mezar taşları döneminin kültürünü dolayısıyla inanç
özelliklerini gösteren tarih ve sanat eseridir. Malzeme, tip, süsleme ve yazı
unsurlarıyla birçok bilgi ve mesaj vermektedir.
Bu tipin en
eski örneğinin Şeyh Hacı İsmail’in ve çokça görüldüğü yerlerden birinin de
Yunus Emre Camii Haziresi olmasından altıgen prizmal mezar taşlarının belirli
bir tarikat/cemaate ait tarihi eserler olduğu değerlendirilmiştir. Terkli
takkeli başlıkların da tarikatlara ait taçlar olması da bu görüşü
kuvvetlendirir. Rahmetli Servet Somuncuoğlu da altı köşeli yıldızların hanedan
ve önemli ailelerin sembol motifi olmasına dayanaraktan altıgen prizmal mezar
taşlarının da önemli aile mezar taşları
olabileceği değerlendirmesi yapmıştı.
Var olan
bilgiler ışığında altıgen prizmal mezar taşları; Horasan gelen Şeyh Hacı İsmail
ve cemaatinin kullandığı mezar taşlarıdır. Karaman’a yakın bir yerde zaviye kurarak
oradan getirdikleri kültürü devam ettirmişlerdir. Yunus Emre’nin İsmail Hacı
Tekkesini Karaman’a taşıdıktan sonra da altıgen prizmal mezar taşlarının burada
kullanılmaya devam ettiği daha da sonrasında şehre yayıldığı anlaşılmıştır. Bu
biçimde altıgen prizmal mezar taşı geleneğinin 1275-1400 tarih aralığında kullanıldığı
üslup ve işleme özelliklerinden görülmektedir.
Terkli ve
terksiz takke başlıklarına göre de bu mezar taşlarının tamamı tarikat zümresine
ait olduğu anlaşılmıştır. Başlıklardaki altı, 13 ve 19 dilimin neyi gösterdiği,
anlamının ne olduğu ayrı bir çalışma konusudur.
Ancak terksiz
takkelerin yüzeyine yapılmış olan geometrik ve bitkisel bezemenin gerçek ya da
sembolik bir düzenleme olup olmadığı tartışmalıdır. Her hangi bir kaynaktan bu
başlıklara ait somut bir bilgiye ulaşıncaya kadar yorum yapmak anlamsızdır.
Altıgen prizmal
mezar taşlarıyla ilgili bir diğer sorun da ilginçtir ki, tarihlisinin şimdiye
kadar tespit edilememesidir.
Altıgen prizmal
mezar taşı örnekleri sadece Karaman’da tespit edilmiştir. Mezar taşı
literatürüne de ilk kez girmektedir.
V.
KAYNAKLAR
Konyalı, İbrahim Hakkı, Karaman Tarihi, İstanbul 1967
Konya Defteri 455, s. 108b-109a, 1518, Devlet Arşivleri Başkanlığı
Barkan,
Ömer Lütfi, Kolonizatör Türk Dervişleri ve Zaviyeler, Vakıflar Dergisi,
Ankara 1942, S.II s. 279-304
VI.
EKLER
Fotoğraf 1: Şeyh Hacı İsmail'in mezar taşı, İsmail Hacı
Türbesi, Yeşildere, Karaman
Fotoğraf 2: Altıgen prizmal mezar taşı, Yunus Emre Camii
Haziresi, Karaman
Fotoğraf 3: Altıgen prizmal mezar taşı, Yunus Emre Camii
Haziresi, Karaman
Fotoğraf 4: Altıgen prizmal mezar taşı, Yunus Emre Camii
Haziresi, Karaman
Fotoğraf 5: Altıgen prizmal mezar taşı, Yunus Emre Camii
Haziresi, Karaman
Fotoğraf 6: Altıgen prizmal mezar taşı, Yunus Emre Camii
Haziresi, Karaman
Fotoğraf 7: Altıgen prizmal mezar taşı, Şehir Mezarlığı,
Karaman
Fotoğraf 8: Altıgen prizmal mezar taşı, Karaman Müzesi
Fotoğraf 9: Altıgen prizmal mezar taşı, Karaman Müzesi
Fotoğraf 10: Altıgen
prizmal mezar taşı, Karaman Müzesi
Fotoğraf 11: Altıgen
prizmal mezar taşı, Karaman Müzesi
Fotoğraf 12: Altıgen
prizmal mezar taşı, Karaman Müzesi
Fotoğraf 13: Altıgen
prizmal mezar taşı, Karaman Müzesi
Fotoğraf 14: Altıgen
prizmal mezar taşı, Gazalpa Mezarlığı, Karaman
Fotoğraf 15: Altıgen
prizmal mezar taşı, Ketane Camii Haziresi
Fotoğraf 16: Silindirik
mezar taşı, Karaman Müzesi
* Eğitimci
Arşivci, İbrahim Bey İlkokulu, Karaman, yusufxyildirim@gmail.com
[1] Barkan, Ömer Lütfi, Kolonizatör Türk
Dervişleri ve Zaviyeler, Vakıflar Dergisi, Ankara 1942, S.II s. 279-304
[2] Konya Defteri
455, s.
108b-109a, 1518, Devlet Arşivleri Başkanlığı; Barkan, a.g.m., Konyalı, a.g.e., s.372
[3] Konyalı, a.g.e., s.372’de yayınladığı bir vakıf kaydında Yunus Emre’nin kimliği şöyledir:
Vakf-ı Zaviye-i Yunus Emre ibn-i
İsmail el-meşhur bi Kirişçi Baba der nefs-i Larende
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder