Ali Ercan’ın Dostlarıma Çağrım adlı biyografi kitabı çıktı

Yusuf Yıldırım

 

Arkeolog Mustafa Eryaman tarafından hazırlanan, Geçti Bor’un pazarı sür eşeği Niğde’ye türküsüyle çok tanınan ünlü türkücü Ali Ercan’ın Dostlarıma Çağrım adlı biyografi kitabı çıktı.

 

Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, Niğde Yöresi Tarihi ve Kültürü Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü Arkeoloğu Mustafa Eryaman’ın bir yılı aşkın bir süredir üzerinde çalıştığı Ali Ercan Dostlarıma Çağrı adlı biyografi kitabı nihayet 2022 Ağustos ayında yayınlandı.

Ali Ercan ve Mustafa Eryaman, Ali Ercan'ın anılarını yazarken

Ali Ercan aslında iki üç yıl önce biyografisinin yazılması için Mustafa Eryaman’a ricada bulundu. Son bir yılını Ali Ercan ile geçiren Mustafa Eryaman, bir yandan ona ait geniş çaplı görsel, müzik, haber, yazı taramaları yaptı.  Diğer yandan da sürekli hatıralarını dinleyerek mevcut Ali Ercan Dostlarıma Çağrı biyografi kitabını yazdı. Kitap 450 sayfadan oluşmaktadır.

Mustafa Eryaman’ın kitap hakkında söyledikleri şöyle:

Ali Ercan, ünlü ozan Karacaoğlan’dan bu yana bir irfan kaynağı, günümüz Anadolu irfanının da sesi ve ağzıdır. Halkça ve Hakça bir üslup olan Ali Ercan yaşamını: “Hayatımı birkaç dörtlükle anlattım ise de yetmiş yıl canlı tarih olarak yaşamımla da anlatmaya çalışıyorum. Yaşadığım bu uzun yıllarda ne gibi zamanlar oldu? Kederlendiğim anlarım çok oldu. Hayatımı merak edenler şu birkaç dörtlükten ibaret asla değildir.” şeklinde ifade etmektedir. Sanatçının bu sözlerinden yetmiş yılı aşkın sanat yaşamında ürettiği eserleriyle kendi yaşamına yani özüne işaret ettiğini anlıyoruz. Ürettiği eserlerin yanı sıra yetim kaldığı yıllardan bugüne kadar yaşamının da iyi bir gözlemle analiz edilmesi durumunda sanatçıyı anlayabileceklerine vurgunun da olduğunu görebilmekteyiz.

Bu düşünceler doğrultusunda ve sanatçımıza yönelik daha önceki çalışmalara baktığımda önceki çalışmalarda bazı eksikliklerin ve yanlış bilgilerin yanında sanatçımızın özellikle yaşam öyküsünün doyurucu nitelikte olmadığını görmekteydim. Bu düşünceler doğrultusunda sanatçının hayatından kesitlerin ve hayatı boyunca ürettiği eserlerinden örneklerin de bulunduğu bu çalışmamız için Bismillah, Biiznillah dedik. Çalışmamızın nihayetlenmesini sağlayacak olan öncelikli işlerden birisi hiç kuşkusuz sanatçıya ait olan yazılı ve görsel bilgi ve belgelerdi. Bu bilgi ve belgelerin temini yönünde çalışmalara başladığımızda sanatçı ve ailesi (çocukları) sanatçıya ait yazılı ve görsel verileri tek elden koruma, arşivleme ve saklama yoluna gitmedikleri anlaşılmıştır. Sanatçının gerek İstanbul’daki evinde gerekse Niğde’deki evinde bulunan belge ve görsellerin eşinin ölmesiyle birlikte evine gelen temizlikçilerin ve bakıcılarından bazıları isteyerek ya da gizli şekilde fotoğraflarının ve özel eşyalarının bir bölümünü aldıklarını teessürle anlamaktayız. Geçmişte sanatçı hakkında program yapan bazı medya kuruluşları da program çalışmaları esnasında sanatçıya ait olan belge ve görselleri sanatçıdan talep etmiş, program sonrasında ise bu arşivleri geri getirmemiş olmaları sanatçının öz yaşamını oluşturmamızı ve görsellerle destekleme aşamasını bir hayli zorlaştırmıştır. Yoğun tetkiklerimiz neticesinde sanatçıya ait olan eski fotoğraflarından bazılarının İstanbul’daki evinde olduğunu tespit ettik. Bu fotoğrafların teminini sağladık. Bu fotoğraflardan restorasyona ihtiyacı olanların Niğde Foto Ünal stüdyosunda tamir ettirip kullanılır hale getirdik. Yine sanatçımızın biricik kızı olan Feza Hanımın kişisel albümünde bulunan Ali Ercan’a ve ailesine ait olan fotoğraflardan istifade ettik. 1955 yılından 1980 yılları arasındaki yerel gazetelerden Niğde’nin Sesi, Milli Hamle ve Hamle adlı yerel gazeteleri sayfa sayfa taranarak Ali Ercan’a ait olan haberlerin tespiti ve tasnifini yaptık ve çalışmamıza aktardık. Ayrıca sanatçımıza ait olan kitapların tamamını temin ettik. Sanatçının oynamış olduğu filmleri detaylı incelemeyle izledik. Hakkında yapılan belgeselleri, programları ve internet haberciliği gibi çalışmaları taradık. Sanatçının kendi kalemiyle hikâye ve beste çalışmalarının yer aldığı not defterleri de incelenmiş, bu saye de arşivlenerek ölümsüzleştirme yoluna gidilmiştir. Ayrıca Ali Ercan hakkında akademisyenlerce yayınlanan bilimsel makalelerin tarandığında tamamının yakın tarihli olduğunun ve yayınlanan bazı bilimsel makalelerde bilgi eksikliğinin yanı sıra yanlış bilgilerin de işlendiğinin farkına vardık. Mesela “Sanatçının iki kitabı vardır.” gibi. Dolayısıyla yanlış bilgi ihtiva eden bilimsel makalelere de doğru kaynak olması açısından eserimizin nadide bir örnek olacağı fikrindeyiz. Ayrıca sanatçımızın ilk akla gelen özelliğinin ozan olmasının yanında yazarlığını da bu kitapta detaylıca anlatmaya çalıştık. Çünkü sanatçımız Ali Ercan’ın kendisinin kaleme aldığı toplamda altı adet kitabını uzun uğraşlar neticesinde tespit ederek tedarik ettik. Bu kaleme almış olduğu kitaplarından da örneklerin bulunduğu eserimize yönelik olarak sanatçımıza evinde refakat ederek aynı ortamlarda ortalama bir buçuk senelik bir gözlem ve çalışmanın ürünü olan bu eserimizde çalışmamıza konu Ali Ercan’ın yaşam öyküsünü ve eserlerini üç bölümde ele aldık. Bu bölümlerde de başlıklarına uygun görülen eserlerinden örnekler sunduk. Son bölümde ise 2021 tarihinde gerçekleşen sanat hayatının 70. yıl anısına programı ve başta ailesi olmak üzere sanatçının işaret ettiği dost ve arkadaşlarına dair değerlendirme ve gelen mektuplara yer ayırarak bu çalışmayı nihayetlendirdik. Çalışmamızda Ali Ercan’ın biyografisini belge ve görsellerle destekleyerek kronolojik esaslı olarak sunduk. Bu kapsamlı çalışmamızın ilerde Ali Ercan konulu çalışmalara ve de Niğde Kültür envanterine katkı sunacağını düşünüyoruz.

Bu çalışmamın sürecinde ve nihayetlenmesinde bana uzun yaşamı, derin sanat ve dini bilgileri ve yaşama dair tecrübeleriyle daima yol gösteren ve öğüt veren üstadımız Ali Ercan başta olmak üzere çocuklarına ve akrabalarına teşekkür ederim. Ayrıca çalışmamın safhalarında yardımlarını esirgemeyerek destekte bulunan Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Hasan Uslu’ya, yaşamım boyunca her daim ilmi desteklerini ve ilgisini görüp hissettiğim Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Niğde Yöresi Tarihi ve Kültürü Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürlüğü başkanı değerli hocam Prof. Dr. Nevzat Topal’a, kitabın zenginleşmesinde gece gündüz destekte bulunan ve katkısı muhakkak olan değerli müdürüm, Niğde İl Kültür ve Turizm Müdürü Alper Lütfi Göncü’ye, yakın alakasıyla bilgi desteklerinde bulunan yönetmen Nazif Tunç’a, Ömer Miraç Tunç’a, Ahmet Eski’ye (Küçük Ahmet)  son okuma ve tashihte yardımları dokunan Elif Çetintav, Ravza ve Azra Saadet Eryaman’a ve bana bu yoğun süreçte anlayışla desteklerini esirgemeyen anneme, aileme, gönül dostlarıma ve hemşerilerime derin kalbi duygularımla teşekkür ediyorum. Kitabı ve kapağının dizaynını tasarlayan Grafik/Tasarımcı Mesut Bozbuğa’ya kalbi teşekkürlerimi sunarım.

Ayrıca kitabımızın vücut bulmasında maddi ve manevi olarak katkıda bulunanları ayrıca belirtmek istedim. Bu minvalde; hemşerimiz olan ünlü diş hekimi Prof. Dr. Peker Sandallı’ya, aslen Yaylayolu Köyünden olan Güneşlican Matbaa sahibi kâğıt sektöründe ticaret yapan hemşerimiz iş insanı Aydoğan Çırak’a, Güney Süt A.Ş. Fabrika Müdürü hemşerimiz Şaban Çataldaş’a ve Çorum İli Kadıderesi köyünden iş insanı Ayhan Teke’ye teşekkürlerimi borç bilirim. Sağ olsunlar, dedi.